Ponadto nowe regulacje doprecyzowują wykonywanie, rozwój zawodowy i odpowiedzialność zawodów medycznych, które dotychczas nie były określone w ustawie.
Zawody medyczne, czyli 15 profesji i dietetyk na NFZ
Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Celem zmian jest zdefiniowanie zasad i warunków wykonywania następujących zawodów:
- asystentka stomatologiczna,
- elektroradiolog,
- higienistka stomatologiczna,
- instruktor terapii uzależnień,
- opiekun medyczny,
- optometrysta,
- ortoptystka,
- podiatra,
- profilaktyk,
- protetyk słuchu,
- technik farmaceutyczny,
- technik masażysta,
- technik ortopeda,
- technik sterylizacji medycznej,
- terapeuta zajęciowy.
- dietetyk (poza wpisem do centralnego rejestru)
Część przepisów ustawy odnosić się będzie również do dietetyków pracujących na kontraktach z NFZ, ale nie będą oni wpisywani do centralnego rejestru.
Zawody medyczne tylko dla profesjonalistów z rejestru
Dzięki zmianom w prawie dostęp do danego zawodu medycznego otrzymają tylko osoby, które zdobyły odpowiednie wykształcenie. Potwierdzeniem tego czy posiadają odpowiednie kwalifikacje będzie ich obecność w ogólnopolskim teleinformatycznym rejestrze.
Ustawa przewiduje stworzenie Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. To publiczny wykaz osób uprawnionych do wykonywania profesji, prowadzony przez ministra zdrowia. Będzie on częściowo jawny, dzięki czemu każdy uzyska możliwość sprawdzenia danych osoby wykonującej konkretny zawód medyczny, w tym m.in.:
- dotyczących numeru wpisu,
- nazwy wykonywanego zawodu medycznego,
- imienia i nazwiska osoby wykonującej zawód medyczny,
- nazwy i adresu miejsca wykonywania zawodu medycznego,
- informacji o zawieszeniu uprawnienia lub zaprzestaniu wykonywania zawodu,
- dacie utraty uprawnienia lub tymczasowym zawieszeniu zawodu medycznego wraz z podaniem przyczyny.
Wpisu do rejestru dokonuje wojewoda. Konieczne jest uiszczenie opłaty w wysokości 100 zł za złożenie wniosku o wpis.
Rejestr będzie przydatnym narzędziem zarówno dla pracodawców, jak i pacjentów. Umożliwi weryfikację osób wykonujących zawody medyczne. Pozwoli także powziąć informacje statystyczne np. o aktualnej liczbie osób wykonujących daną profesję czy formie wykonywania zawodu. Ale przede wszystkim będzie źródłem informacji o potrzebach kadrowych w tych zawodach w ujęciu regionalnym.
Nowe uprawnienia medyków
Szczególnie ważne z punktu widzenia profesjonalistów są uprawnienia, które zyskują.
15 profesji wymienionych w ustawie otrzyma prawo posługiwania się tytułem zawodu medycznego. Jego wykonywanie, bez posiadania uprawnień, po wejściu w życie ustawy będzie podlegać karze grzywny.
Wśród wielu nowych uprawnień skodyfikowano, kluczowe dla przedstawicieli zawodów medycznych – prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta.
Rośnie odpowiedzialność
Nowe uprawnienia wiążą się także z większą odpowiedzialnością – w tym m. in. przestrzegania praw pacjenta i informowania pacjenta o jego prawach.
Uchwalone w marcu przepisy wprowadzają regulacje związane z odpowiedzialnością zawodową osób wykonujących zawód medyczny. Będą one dotyczyły naruszenia przepisów związanych z wykonywaniem zawodu, zwane przewinieniem zawodowym.
Postępowanie będzie obejmowało czynności sprawdzające, wyjaśniające oraz postępowanie przed komisją odpowiedzialności zawodowej. Określony jest także katalog kar za przewinienie zawodowe, w tym:
- upomnienie,
- nagana,
- kara pieniężna,
- czasowe zawieszenie prawa do wykonywania zawodu medycznego (do 5 lat),
- pozbawienie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego.
Ustawa reguluje także inne przypadki, gdy osoba wykonująca zawód medyczny straci uprawnienia:
- utraty albo ograniczenia zdolności do czynności prawnych;
- pozbawienia praw publicznych;
- prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- pozbawienia uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego.
Rozwój zawodowy – jako prawo i obowiązek
Ustawa zawiera rozdział dotyczący ustawicznego rozwoju zawodowego. Profesjonaliści mają obowiązek rozwoju zawodowego, który będzie realizowany w ramach doskonalenia zawodowego lub kształcenia podyplomowego.
To oznacza, że każda osoba wykonująca zawód medyczny ma nie tylko prawo, ale i obowiązek rozwoju przez aktualizację swojej wiedzy i umiejętności zawodowych. W tym okresie przysługuje dodatkowy urlop szkoleniowy wymiarze do 6 dni roboczych.
Wymagania – wykształcenie i wpis do rejestru
Jak podkreślono w uzasadnieniu do projektu, akt prawny o zawodach medycznych ma na celu:
Wymagane wykształcenie i kwalifikacje zostały szczegółowo wskazane dla każdego zawodu medycznego osobno w załączniku do ustawy.
Formy zatrudnienia zawodów medycznych
Przedstawiciele zawodów medycznych, których status skodyfikowano w ustawie, mogą pracować na podstawie umowy o pracę, umowy cywilno-prawnej lub w ramach stosunku służbowego lub na zasadzie wolontariatu. Zarówno w zakładzie leczniczym lub jako przedsiębiorca.
Ustawa o niektórych zawodach medycznych została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 25 września 2023. (Dz. U., poz. 1972). Jej przepisy będą jednak stopniowo wdrażane – od 26 września obowiązuje tylko ich niewielka część. Kolejne zapisy weszły w życie od 1 stycznia. Całość regulacji zacznie obowiązywać dopiero od 26 marca 2024 r.
Nowa ustawa, na którą pacjenci i środowisko medyczne czekało kilkanaście lat przyczyni się do większego poczucia bezpieczeństwa pacjentów. Według ekspertów przyniesie profesjonalizację kadry, podniesie jakość świadczonych usług oraz podniesie standardy pracy. Wyeliminuje też szarą strefę w wykonywaniu świadczeń zdrowotnych przez osoby bez kwalifikacji zawodowych.
Szukasz ubezpieczenia OC zawodu medycznego? Napisz do nas:
Lidia Machalska
m: lidia.machalska@iexpert.pl
t. 502 913 541
Źródła:
